Ezana Namaz Uykudan Daha Hayırlıdır Nasıl Eklendi

Ezan, İslamın olmazsa olmazı en büyük, değişmez ve asla yok sayılmaz bir davet şeklidir..Ezansız Müslüman olmaz. Doğumdan ölüme ve yaşamın her gününde 5 vakit ezan vardır.
Ezan davettir, duadır, hatırlatmadır, yemindir...
Bilhassa sabah vakti okunan ezanda söylenen bir söz vardır ki güzel bir dilden çıktığında gözyaşlarını, pişmanlığını kısaca aklın uyanışını ortaya çıkartır.
"Es-salatu hayrun mine'n-nevm" "Namaz uykudan daha hayırlıdır"
”Esselatu hayrun minen nevm” söylenmesindeki sebep olarak farklı rivayetler var. Bu rivayetler net olarak nasıldır derseniz, tam olarak ortaya nasıl çıktı, ezana nasıl eklendi değişken anlatılarla dolu..
Bu anlatılar içerisinde şahsen benim tepki gösterdiğim ve sosyal medyada sıkça paylaşılan şu cümleler

"Peygamber efendimiz (s.a.v.), Bilâli Habeşi sabah namazı okurken bir gün uyanmamış. Bilâl Habeşi kapıyı şiddetle vurarak :( Kimi yazılarda "Hiddetle" denilerek)
“Esselatu hayrun minen nevm Yâ ResûlALLAH!” diye iki defa bağırmış.
Resûl-ü Ekrem hemen uyanmış ve kapıya çıkarak : “Bu çok güzel Yâ Bilâl daima söyle!” demiştir."
Bu rivayete neden tepki gösterdiğimi ifade etmeden önce diğer rivayetleri de aktarmak istiyorum.
Bir başka rivayet
"Geceleri, uykunun en tatlı demlerinde okunan sabah ezanlarında tekrarlanan “Namaz uykudan daha hayırlıdır.” anlamındaki cümle Bilal’in uygulamasıdır. Bir gün, sabah vaktinin girdiğini haber vermek üzere Allah Resulü’nün kapısına geldiğinde, Hz. Peygamber’i biraz dalgın gören Bilal, sesini biraz yükselterek iki kez “es-Salâtü hayrün mine’n-nevm” diye seslenmiştir. Bu hitap şekli Allah’ın elçisinin hoşuna gitmiş ve ona “Ey Bilal! Bu ne güzel sözdür! Sabah ezanlarını okuduğunda bunu devamlı söyler misin?” buyurmuştur (İbn Mâce, Kitâbu’l-Ezân, 3)."
Bir diğer rivayet
"Hz. Bilal radiyallahu anh'in anlattığına göre: "(Bir gun) sabah namazını haber vermek üzere Aleyhissalatu vesselam'in yanına gelmiş, ancak kendisine "uyuyor" denilmiş.
Bunun üzerine:
"Essalatu hayrun mine'n-Nevm, essalatu hayrun mine'n-nevm (namaz uykudan daha hayırlıdır)!" demiştir. Bundan böyle bu ibarenin sabah ezanına dahil edilmesi kabul görmüş ve ezan bu minval üzere kesinlik kazanmıştır." ( Kutubi Sitte - 6168)"
Bir başka rivayete göre,
Ebu Mahzura, Huneyn günü sırasında sabah vakti Resûlullah’ın yanında sabah ezanı okur. O vakit Aleyhissalâtu vesselâm ezana es salâtu hayrun mine’nnevm cümlesini ilave ettirir. İmam Malik der ki: "Müezzin, essalâtu hayrun mine’nnevm cümlesini sabah ezanında hazerde de seferde de terk etmemelidir. Ancak kim, kendi başına tarlasında okursa terkinde bir beis yok, fakat terk etmemesi daha iyidir."[Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 8/346]
Allah c.c bilinmeyeni bilendir. Ezan-ı Muhammediyi rüya vasıtasıyla ve sahabelerin gönüllerinde nakşederek bu ümmete hediye edendir.
Bir sabah Hazreti Bilal (rah) nın sözlerine eklediği "Es-salatu hayrun mine'n-nevm" "Namaz uykudan daha hayırlıdır" sözü muhakkak ki Allah c.c'nın bildirmesiyle olmuştur. Bunda asla şüphe yoktur.
En üstte ifade edilen ve sosyal medyada,bir çok videoda en fazla anlatılan rivayette ifade edilen "uyurken görmüş", "uyuyan", "hiddetle", "şiddetle" tarzı cümlelerin aslı astarı asla yoktur. Olamaz da..
Resullulah'a kim öfke gösterebilir. Ona biat etmeyenler, nefret edenler, öfkelenen düşmanlarıdır. Sahabeden böyle bir davranış beklenemez.
Resullullah aleyhisselam ulu orta bir yerde mi yatıyordu ki, rastgele birileri onu uyurken görmüş olsun.Onun evi, yatağı, odası daha doğrusu mahremiyeti yok muydu ki "Hazreti Bilal onu uyurken görüyor ve şiddetle bağırıyor" ifadesi kullanılıyor.
Resullulah'ın huzurunda bile hiç kimse yüksek sesle konuşamazken ve bu konuda ayet varken sahabe, hem de evlatlığı, saygısı ve sevgisi kitaplar dolduracak kadar çok olan müezzinlerin piri Hz. Bilal mi ona hiddet, şiddet ve bağırtı ile uyandıracak.
Bu nasıl saçmalıktır ki ifade ediliyor.
Yukarıda yer verdiğimiz diğer rivayetlerde "uyuduğu" şeklinde birilerinin haber verdiği şeklindeki ifade de haber veren kim.. Belli değil..
Kaldı ki Hazreti Muhammed aleyhisselam'ın uyuduğu yer olan evi Mescidi Nebevinin ta kendisidir.
Böyle bir ifade burada da yanlıştır.
İşin aslına gelince konuyu biraz daha geniş tutup, bir insan olan peygamber efendimizin de yaşayabileceği bir hal halinde düşünelim.
Mescidde oturan Resullulah aleyhisselam , sabah vaktinin girmesini beklerken mescitte teheccüd sonrası biraz dalmış olsun diye düşünelim. Onu uyuklar halde gören biri ezan okuyan Bilali Habeşi'ye bu durumu aksettirince O'da Hayye Felah'dan sonra "Essalatu hayrun mine'n-Nevm" sözlerini eklemiş. Bu arada farklı bir sözün yankılandığını işiten ve uyku hali ile uyanık halde bulunan Allah'ın elçisi sav sözün güzelliğini ifade ederek, bu sözün sabah ezanında tekrar edilmesini istemiştir. diye düşünmek en doğrudur.
Yoksa öfke, şiddet, hiddet, uyuyor gibi sözler ifade etmek İslami edebe, sahabe saygısına ahlakına, Resullulah'ı küçük görmek gibi düşüncelere neden olacağı için asla doğru değildir.

Derleme : Erol Kara - @edinierk